Geschiedenis neem ik nooit als gegeven, ze moet begrepen worden. Om een stad te doorgronden wil ik weten wie zich als eersten op de wal naast de rivier vestigden en waarom. In Berlijn ligt dat anders. Ik kan moeilijk kiezen: 1961, 1945, 1918. Maar niet verder terug. ‘Geschiedenis is een substantie die uit zichzelf vervaardigd wordt,’ schrijft Cees Nooteboom in zijn Berlijnse notities. In de dikke versteende koek van drie grote twintigste-eeuwse oorlogen vind je onmogelijk nog middeleeuwse bastions terug.
Het bericht Column: 80 woorden | Berlijn verscheen eerst op Tzum.